“AFYONKARAHİSAR’IN MARKALARI” PROJESİNİN DÖRDÜNCÜ HAFTA KONUĞU AFJET A.Ş. GENEL MÜDÜRÜ İSMAİL KARA OLDU
Afyon Kocatepe Üniversitesi Afyon Meslek Yüksekokulu Pazarlama ve Reklamcılık Bölümü öğrencilerinin Mesleki Çalışma ve Seminer dersi kapsamında Öğretim Görevlisi Türker Göksel’in koordinatörlüğünde her yıl düzenledikleri ve bu senekinin başlığı “Afyonkarahisar’ın Markaları” olan proje çalışmasının dördüncü haftaki konuğu Afjet A.Ş. Genel Müdürü İsmail Kara oldu.
Son derece samimi bir ortamda gerçekleştirilen ve dinleyenlerce büyük beğeni ile karşılaşan söyleşide sayın Kara’ya yöneltilen soru ve cevaplar ise şöyle derlendi:
Sizi kısaca tanıyabilir miyiz?
Ben İsmail Kara. 1966 yılında Trabzon ili Şalpazarı ilçesi doğumluyum. İlk ve Orta öğrenimimi 1973-1981 yılları arasında Şalpazarı İlköğretim Okulu’nda, lise öğrenimimi 1981-1984 yılları arasında Şalpazarı Lisesi’nde tamamladıktan sonra 1985 yılında lisans eğitimine başladım. 1989 yılında ise Karadeniz Teknik Üniversitesi Mühendislik ve Mimarlık Fakültesi Jeoloji Mühendisliği Bölümünden mezun oldum. Evli ve iki çocuk babasıyım. 1990 yılında Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı Maden Tetkik ve Arama Genel Müdürlüğü’nde jeoloji mühendisi olarak göreve başladım. 32,5 yıllık meslek hayatımdan sonra, 2022 Temmuz ayında AFJET A.Ş.’nin Genel müdürü olarak göreve başladım. Halen de bu göreve devam ediyorum. Meslek hayatım boyunca ülkemizdeki Jeotermal Enerji Kaynak Arama Projelerinde, Proje Mühendisliği, Ekip Şefliği, Kamp Şefliği, Proje Başkanlığı, Koordinatörlük, Bölge Müdürlüğü ve Daire Başkanlığı görevlerini yürüttüm. Bu dönem içerisinde, birçok jeotermal enerji kaynak varlığının ortaya çıkarılmasında ve bu sahaların ihale edilerek ülke ekonomisine kazandırılmasında önemli katkılar sağladım. Türkiye ve Dünya ülkelerinde, Jeotermal Enerji arama çalışmaları ile ilgili olarak birçok fuar, sergi, konferans, sempozyum, kurultay, Workshop ve çalıştaylara katılım sağlanarak sunumlar yapıp, birçok katılım belgesi, plaket, teşekkür, takdirname ve bakanlık performans ödülleri aldım.
Yöneticisi olduğunuz işletme hakkında kuruluşundan bugüne kısaca bilgi verir misiniz?
Ülkemizde merkezi ısıtma sistemlerinin kullanılması, yerli ve yenilenebilir enerji kaynağımız olan jeotermal enerjinin kullanılması ile başlamıştır. 1994 yılında kurulan AFJET A.Ş., ülkemizde sayısı az olan merkezi ısıtma çalışmalarına 1996 yılında başlamış, yeni yatırımlarını tamamlamış ve son teknolojiler de kullanılarak günümüzde yaklaşık 30.000 KE (konut eşdeğeri) bölgesel ısıtma yapan bir şirket haline gelmiştir.
Bölgesel Isıtma Sistemi ile 2010 yılına kadar sadece 3.970 konut ısıtılmıştır. Şirket 2010 yılında yeniden yapılanmaya girmiş, bütün alt yapı ve kuyularını son teknoloji ile yenileyerek abone artışına gitmiştir. Bir konut eşdeğeri ise 100 m2 kullanım alanı olan 2.8 m yüksekliğe sahip bir daire olarak kabul edilmektedir. Şehire su taşıyan ana isale hattı, şehir içi döşenmiş ana hat dağıtım boruları ve jeotermal merkez ekipmanları ısıtmaya yetecek şekilde dizayn edilmiştir.
Türkiye’nin jeotermal sektöründe öncü şirket konumunda olan AFJET A.Ş., şehirdeki binlerce konuta ve 15 bin yatak kapasiteli termal oteller ile toplam 367.455 metrekarelik 6 adet seranın ısıtılması dahil yaklaşık 30 Bin KE yani 3.034.323 metrekarelik bir alana bölgesel ısıtma yapmasının yanı sıra 3MWh’lık elektrik üretimi ile de jeotermal kaynakların entegre kullanımına en iyi örneklerden biridir. En uzun hat olma özelliği ile Türkiye’de 1. sırada Dünya’da ise 2. Sırada (İzlanda-Reykjavik’ten sonra en uzun hat) yer almaktadır.
AFJET A.Ş.’nin kuruluş amacı nedir? Bu amaca ne kadar ulaşılmıştır?
Jeotermal enerji, yeni, yenilenebilir, sürdürülebilir, ucuz, güvenilir, çevre dostu ve yerli bir enerji türü olup, Ülkemizin enerji potansiyeli göz önüne alındığında, en önemli yenilenebilir enerji kaynaklarımızdan biri olarak ortaya çıkmaktadır.
Kısa adı AFJET olan Afyon Jeotermal Elektrik Üretim Tesisleri Turizm Sanayi ve Ticaret A.Ş. jeotermal su kaynaklarıyla bölgesel ısıtma tesisleri kurmak, 3750 konut eşdeğeri ısıtma yapmak ve dönüş suları ile seralara su temin etmek amacıyla Türk Ticaret Kanunu’na uygun olarak 14.02.1994 tarihinde kurulmuştur. Gelinen durum itibariyle de, kuruluş amacından oldukça fazla hizmet veren bir şirket durumuna gelmiştir.
İşletmenizin ortakları kimlerdir?
Şirketin ortakları; Afyonkarahisar İl Özel İdaresi (%59,41), Afyonkarahisar Belediyesi (%26,67), Afyonkarahisar Ticaret ve Sanayi Odası (%6,03), Yüntaş A.Ş (%7,17), Afyon Eğitim Vakfı (0,50), Afyonkarahisar Ticaret Borsası (0,20), Afyonkarahisar Esnaf ve Sanatkârlar Odaları Birliği (0,02)’dir.
AFJET A.Ş. konutlar dışında hangi kurumlara hizmet sağlıyor?
Konut ısıtması dışında, 50 adet resmi kurum (2 Üniversite dâhil yani AFSÜ, ANS kampüsleri), 17 adet otel ve 6 adet seranın ısıtmaları ve kullanım suları karşılanmaktadır. Şehir Isıtması İsale Hattımız 17×2=34 km (Türkiye’deki en uzun ısıtma hattı ve dünyada 2.), Turizm Hattımız 9×2=18 km (Ülkemizin en uzun turizm hattı), şehir içi iç dağıtım hat uzunluğu ise 125×2=250 km olup, yaklaşık 30.000 KE ısıtma yapılmaktadır.
AFJET A.Ş. Afyonkarahisar’ın ne kadarına hizmet veriyor? Yakın gelecekte hizmet verilecek alanların artırımı söz konusu mu?
AFJET A.Ş. tarafından şehrin yaklaşık %25’ine hizmet verilmekte olup, yakın gelecekte hizmet verilecek alanların (meyve-sebze kurutması, endüstriyel mineral eldesi vb.) arttırılması için de, yeni jeotermal kaynak alanlarının araştırılması çalışmalarına devam edilmektedir.
AFJET A.Ş.’nin markalaşma serüveni nasıl gelişmiştir? Bu sürecin kırılma noktası hangi olaydır?
AFJET A.Ş.’nin markalaşma serüveni kırılma noktası 2010 yılından sonra başlamıştır. 1994-2010 yılları arasında Bölgesel Isıtma Sistemi ile sadece 3.970 konut ısıtılmıştır. Ancak, şirket 2010 yılında yeniden yapılanmaya girerek bütün alt yapı ve kuyularını son teknoloji ile yenileyerek abone artışına gitmiştir. Şehire su taşıyan ana isale hattı, şehir içi döşenmiş ana hat dağıtım boruları ve jeotermal merkez ekipmanları ısıtmaya yetecek şekilde dizayn edilmiştir. İsale hattı vasıtasıyla şehre getirilen enerjinin abonelerimize sorunsuz dağıtımını sağlamak üzere oluşturulan 3 adet ısı merkezi, bölgelerimize ısının eşit ve yeterli dağıtılmasını sağlamak üzere tamamı otomasyon kontrollü olarak işletilmekte ve jeneratörleri vasıtasıyla kesintisiz hizmet vermektedir. Bu çalışmalarının sonucunda da, AFJET A.Ş.’nin Ahmet Necdet Sezer (ANS) Kampüsü’ne bölgesel ısıtma hizmeti vermesi ile yaklaşık 40 bin öğrencinin eğitim gördüğü üniversitenin tamamında fosil yakıtlarla ısınmaya son verilmiştir. Termal suyla daha verimli ısınmaya kavuşan 278 bin metrekarelik alana (ANS Kampüsü toplam m²) sahip üniversite, doğal kaynakların kullanılması ile ülke ekonomisine katkı sağlayan ve diğer üniversitelere örnek teşkil eden Türkiye’deki iki üniversiteden biri olması,
Yine, toplamda 15 bin yatak kapasitesine sahip termal otellerimizin bölgesel ısıtması ve sağlık amaçlı su kullanımı şirketimizce kurulan ve Türkiye’nin en büyük Termal Turizm Hattının Afyon ilinde bulunması,
Kuyularda yapılan iyileştirmeler ile 2.8 MW/h elektrik üretimi (net üretim) ile kamu kaynaklı bir şirket olarak benzer belediye ve şirketlerine rolce model olması,
Afyon örneği gibi ülkemizde jeotermal kaynakların entegre kullanımını en iyi uygulayan örneklerden birisi olan ve halen benzer enerji yakıtlarından daha ucuz jeotermal ısıtma yapan Şirketimiz, ülkemizde marka şirket haline gelmiştir.
AFJET A.Ş.’nin marka değerini arttırma adına hangi çalışmaları gerçekleştiriyorsunuz?
AFJET A.Ş.’nin marka değerini arttırma adına, özellikle jeotermal işletme sahalarında (Afyon Ömer-Gecek ve Bayatçık jeotermal Havzaları) jeotermal kaynağın sürdürülebilirliğinin sağlanması için, tek elden bölgesel ısıtma planlamasının yapılması ve en önemlisi de, sürdürülebilir üretimin ve reenjeksiyon dengesinin sağlanması için önemli çalışmalar yapmaktadır. Bunun yanında, AFJET A.Ş., önümüzdeki dönemde de jeotermal kaynağın etkin, verimli ve sürdürülebilir kullanılması konusunda önemli kararlar alırken, buna paralel olarak yeni jeotermal kaynaklarında araştırılıp geliştirilmesi ile yeni sahaların ortaya çıkarılması ve bu sahalarda da işletme faaliyetleri yapılarak, Afyon ve Ülkemiz ekonomisi ve istihdamına önemli katkı sağlanması da hedeflenmiştir. Bundan sonra da ısıtma sistemi içinde yapacağı teknolojik iyileştirmeler ve yeni projeler ile de büyümeye devam edecektir.
AFJET A.Ş.’nin Türkiye pazarındaki yerini nasıl tanımlarsınız? Türkiye de ısınma için jeotermal hizmeti veren başka il ve ilçeler var mı?
AFJET A.Ş., Afyon Jeotermal Merkezi ısıtma sistemini 2010 yılından sonra yaptığı saha geliştirme, iletim hatları yenileme ve şehir içi dağıtım sistemlerini yenileyerek 30.000 Konut Eşdeğeri ısıtma gücüne ulaşmıştır. Şirket gerçek anlamda termal turizm hattı ile hem jeotermal rezervuarı korumuş hem de bu alanda yeni yatırımların önünü açarak ülke ve şehir ekonomisine katkıda bulunmuştur. Kuyularda yapılan iyileştirmeler ile 2.8 MW/h elektrik üretimi (net üretim) ile de, ülkemizde jeotermal kaynakların entegre kullanımını en iyi uygulayan örneklerden birisi olan ve halen benzer enerji yakıtlarından daha ucuz jeotermal ısıtma yapan Şirketimiz, kamu kaynaklı bir şirket olarak benzer belediye ve şirketlerine rolce model olmuştur.
Türkiye’de, jeotermal ısıtma hizmeti veren başka illerde bulunmakta olup (İzmir, Kütahya, Nevşehir, Balıkesir, Ankara, Ağrı, Manisa vb iller), entegre kullanım hizmeti veren tek işletme AFJET A.Ş. dir.
İşletmenizin bu süreçte karşılaştığı sorunlar var mı? Varsa nelerdir?
İşletmemizin bu süreçte karşılaştığı sorunlar olarak, son dönemdeki ekonomik gelişmelere bağlı olarak girdi maliyetlerinin (elektrik tüketim fiyatları, personel giderleri, yatırım harcamaları, ticari alımlar vb.) yüksek olmasıdır. Bu durum, Şirketlerin yeni yatırım yapma süreçlerinde sıkıntılara yol açmaktadır.
İşletmeniz Afyonkarahisar için ne anlam ifade ediyor? Ekonomik ve Sosyal anlamda Afyonkarahisar’a ne gibi değerler katıyorsunuz?
İşletmemiz Afyonun ekonomik gelişimi, istihdamı ve termal turizmi için oldukça önemlidir. Şöyle ki; Türkiye’de şu anda elektrik üretimi, jeotermal merkezi ısıtma, sera ısıtma, karbondioksit üretimi, termal turizm ve diğerleri ile Türk Milli Ekonomisine jeotermalin yarattığı ekonomik faaliyet katkısı yılda yaklaşık 91 Milyar TL olarak hesap edilmiştir. Sektörde yapılan toplam (direkt/indirekt) istihdam ise 240.000 kişidir. Ayrıca, mevcut tüm jeotermal değerlendirmelerinin elektrik tarifesi ile devlet destekli ısıtma tarifesine göre ayrı ayrı hesap edilmesine göre yaklaşık 36 Milyar TL doğal gaz eşdeğeridir (Nisan, 2022). Ayrıca, mevcut tüm değerlendirmelerin doğal gaz ile yapılması halinde yaklaşık 5 Milyar m3 /yıl doğal gaz eşdeğeri olacaktır. Afyon ilinin de katkısı oldukça önemlidir.
Dünya’da ya da Türkiye’de kendi hizmet sağladığınız alanda rol model olarak örnek aldığınız şehir ve organizasyonlar var mı?
Türkiye’de kendi hizmet sağladığımız alanda jeotermal kaynakların etkin ve verimli bir şekilde kullanıldığı iller olarak Afyon ve İzmir illerini söyleyebiliriz. Dünya’da ise İzlanda’yı örnek olarak verebiliriz.
Afyon Kocatepe Üniversitesi mensuplarına ve Afyonkarahisarlılara bir mesajınız olacak mı?
Jeotermal enerji, yeni, yenilenebilir, sürdürülebilir, ucuz, güvenilir, çevre dostu ve yerli bir enerji türü olup, Ülkemizin enerji potansiyeli göz önüne alındığında, en önemli yenilenebilir enerji kaynaklarımızdan biri olarak ortaya çıkmaktadır. Bu kapsamda da, ANS mensupları ve Afyonkarahisarlılar için ithal enerji kaynaklarının yerine, yenilenebilir, sürdürülebilir, ucuz, güvenilir, çevre dostu ve yerli bir enerji kaynağı olan jeotermal enerji kaynağının kullandıkları için şanslı olduklarını söylemek isterim. Bu nedenle, jeotermal kaynaklarımızı kullanırken, enerji verimliliğine ve sürdürülebilirliğine destek olmalarını isterim.
